Vinger aan de Pols voor Werkdruk
Vanuit het Haaglanden Medisch Centrum (HMC) kwam de vraag naar een valide en praktijkgericht instrument voor het bepalen van de personele inzet in relatie tot de zorgzwaarte en werkdruk. Er kwamen signalen van onvoldoende ‘handen-aan-het-bed’ en een hoge ervaren werkdruk, terwijl desondanks, met het huidige instrumentarium en vanuit managementperspectief, de personele bezetting toch leek te kloppen. Het oplossen van deze discrepantie om zo een betere balans te vinden tussen de belasting en belastbaarheid van werknemers vergroot uiteindelijk de duurzame inzetbaarheid van de verpleegkundigen en de kwaliteit van zorg.
Hanke Laurijsen en Hanneke Knibbe gingen aan de slag. De BalansRadar is daarvan het resultaat. Hanke heeft ook een workshop daarover gegeven op de Gezond & Zeker Innovatiedag en de reacties zijn positief. Deze presentatie kunt u hier downloaden. Hieronder vindt u meer uitleg over dit instrument en het instrument zelf.
Werkdruk en de patiënt
Er zijn aanwijzingen voor een direct verband tussen werkdruk en indicatoren voor de kwaliteit van zorg, uitkomstmaten voor de patiënt en de door verpleegkundigen gerapporteerde kwaliteit van zorg. En andersom is werkdruk ook een goede voorspeller voor verzuim, burn-out en vervroegd uittreden uit het beroep van verpleegkundige.
Van den Oetelaar et al. (2016) onderzocht het balanceren van de werkdruk van verpleegkundigen tov het managen ervan, en de invloed van de patiënt daarop. Diverse complexe systemen blijken niet voldoende in staat om dit te kunnen en/of blijken een te grote administratie en registratielast voor zorgverleners met zich mee te brengen: het is en blijft dus lastig de bezetting optimaal te laten zijn. Verder wijzen zij op het zeer gedetailleerde onderzoek zoals Myny et al. dat in België uitvoerden. Myny destilleerde belangrijke patient-gebonden factoren. Het gaat om: 1. het aantal werkonderbrekingen, 2. het verloop onder de patientengroep en 3. het aantal uit te voeren registraties (registratielast). 
Belangrijk is dat Van den Oetelaar et al. uitgaan van het principe van een redelijk uniforme basiswerklast die bestaat uit onvermijdelijke activiteiten zoals het begeleiden bij de maaltijden, een praatje maken en opruimen. Die ‘baseline’ van basislast kan wel tussen afdelingen onderling variëren, maar de variatie zou binnen één afdeling klein moeten zijn en meer een constante moeten zijn. Bovenop deze constante ‘basislast’ wordt afhankelijk van de patiëntenpopulatie meer of minder tijd besteed aan andere aspecten die sterk de uiteindelijke werkdruk bepalen.
Die fine tuning in het variabele deel is de uitdaging die er voortdurend is en met bestaande classificatiesystemen niet gepakt lijkt te kunnen worden. Beschreven wordt dat bij elke bestaande classificatie verpleegkundigen naderhand toch weer aangeven dat het geen correcte weergave is van de feitelijk situatie: het lijkt te ‘ontsnappen’. Dat betekent in feite dat zij zelf die fine-tuning zouden moeten kunnen doen met ondersteuning van (een van de) bestaande classificatiesystemen of combinaties daarvan.
BalansRadar
De BalansRadar helpt wel bij het leveren van die fine-tuning, verfijning, onderbouwing en bijsturing om alert te reageren op discrepanties tussen personele bezetting en (ervaren) werkdruk en wijzigingen in de werkdruk. Dat zou dan moeten leiden tot aanpassing in de toewijzing van formatie of tot andersoortige maatregelen (zoals meer hulpmiddelen of een andere methode van wondverzorgen etc.). De BalansRadar werd ontwikkeld door Hanke Laurijsen (HMC) en Hanneke Knibbe (LOCOmotion) met ondersteuning van de STAZ. In de linkjes hieronder vindt u de instrumenten.
Werkdruk meten, De BalansRadar
Niet vrijblijvend
Belangrijk is dat er nav de scores een vervolg aan gegeven wordt (bijv. een aanpassing in de bezetting of anderszins) en dat het ook voor de verpleegkundigen merkbaar resultaat oplevert (er volgen ook concrete acties). Dat zou kunnen via bijv. het AktieBlok. Dat is een voorbeeld van een eenvoudig instrument dat al bestaat en voor dit doel van kortcyclisch verbeteren. Het AktieBlok vind je hier.
Voor vragen:
