Omdat de ZelfredzaamheidsRadar (ZRR) steeds vaker wordt gebruikt, krijgen we ook steeds vaker de vraag of de tool eigenlijk wel gebaseerd is op wetenschappelijk onderzoek (‘evidence based’). Ook kiezen verpleegkundigen in opleiding regelmatig voor het doen van een project met de ZRR in het kader van hun studie. En dan moeten zij ook deze vraag beantwoorden.
Allereerst moet je je realiseren dat de ZRR is gebaseerd op de Care Dependency Scale (CDS). Deze CDS onderscheidt 15 domeinen van het dagelijks leven die je kunt scoren op een schaal van 1 (volledig zorgafhankelijk) tot 5 (vrijwel zelfstandig). Aan de hand van de CDS kun je de zorgbehoeften van de cliënt beoordelen en de mate van professionele hulp die nodig is om aan deze behoeften te voldoen. Vervolgens zijn deze domeinen en de manier van scoren verwerkt in een praktische tool: ZelfredzaamheidsRadar. Om het werken met de ZRR in de praktijk te vergemakkelijken zijn er films, casussen om te oefenen en is er een Free Learning. Kijk maar eens op www.zelfredzaamheidsradar.nl.
Recentelijk is er onderzoek gepubliceerd naar de wetenschappelijke basis van de Care Dependency Scale en daarmee dus ook van de ZelfredzaamheidsRadar. De onderzoekers analyseerden diverse studies en concluderen ‘dat de CDS betrouwbaar is gebleken in termen van interne consistentie, gelijkwaardigheid en stabiliteit’. Dit betekent dat de betrouwbaarheid van de CDS hoog is. Dat geldt ook voor de zogenaamde inter- en intrabeoordelaarsbetrouwbaarheid. Dat geeft aan dat verschillende beoordelaars gemiddeld genomen tot dezelfde score komen en dat dezelfde beoordelaars dezelfde situatie ook na verloop van tijd nog steeds hetzelfde scoren.
Tot slot concluderen de onderzoekers dat de 15 domeinen ‘bewezen gerelateerd zijn aan wat Henderson (1966) fundamentele menselijke behoeften noemt die in elke cliënt-verpleegkundige relatie voorkomen, onafhankelijk van de culturele achtergrond’.
Al met kunnen we vraag of de Care Dependency Scale voldoende evidence based is positief beantwoorden. Omdat de ZelfredzaamheidsRadar een op een is gebaseerd op de CDS, is er weinig reden te veronderstellen dat dat niet zo zou zijn voor de ZRR.
Bron: Dijkstra A, Smith J, White M. Beoordelen zorgafhankelijkheid met de Care Dependency Scale (2021). www.care2share.eu