Als het gaat om regels over fysieke belasting in de zorg of allerlei andere arbo-risico’s valt vaak de term ‘arbocatalogus’. Maar wat is dat nou eigenlijk? In een arbocatalogus beschrijven werkgevers en werknemers op eigen initiatief hoe ze zullen voldoen aan voorschriften van de overheid voor gezond en veilig werken. De catalogus is breed en beschrijft technieken en manieren, goede praktijken, normen en praktische handleidingen voor veilig en gezond werken. Fysieke belasting is daarin uitermate belangrijk in de zorg omdat het helaas nog steeds een van de grootste arbo-risico’s is.
Voor fysieke belasting staan uiteraard de Praktijkrichtlijnen Fysieke Belasting in de arbocatalogus. Ze zijn voor elke zorgbranche apart vermeld in de eigen arbocatalogus. Gezond & Zeker heeft de Praktijkrichtlijnen overzichtelijk op mooie posters voor je beschikbaar gesteld.
De overheid gaat ervan uit dat werkgevers en werknemers in staat zijn om een goede arbocatalogus op te stellen. Daarom worden de catalogi niet uitgebreid getoetst door de Inspectie SZW, maar marginaal. Er wordt bekeken of de totstandkoming goed verlopen is en of de catalogus adequaat is. Werkgevers en werknemers zijn zelf verantwoordelijk voor de inhoud en verspreiding van een arbocatalogus.
Inspectie SZW
De Inspectie SZW controleert zorgorganisaties op naleving van de wet- en regelgeving en houdt daarbij rekening met oplossingen uit de arbocatalogus. Bedrijven die een arbocatalogus gebruiken worden niet minder vaak of anders gecontroleerd dan andere bedrijven, maar inspecteurs zijn wel bekend met oplossingen die in een positief getoetste arbocatalogus zijn beschreven. Als bedrijven deze oplossingen op de goede manier gebruiken voor een mogelijk gevaarlijke situatie, accepteert de inspecteur dat als voldoende. Bij overtredingen van de Arbowet treedt de inspectie altijd op.
Een voorbeeld van zo’n instrument is de TilThermometer die je op onze site of in de meeste arbocatalogi voor de zorg kunt vinden. De Inspectie SZW kent ook dit instrument en als je als zorgorganisatie de recente resultaten daarvan kunt overleggen bij een inspectie dan telt dat zwaar. Dat geldt natuurlijk vooral als je kunt laten zien wat je met de resultaten hebt gedaan.
Niet verplicht, wel gewenst
Strikt genomen komt de term arbocatalogus niet voor in de Arbowet. In de zogeheten Memorie van Toelichting van de Arbowet staat wel dat de arbocatalogus een hulpmiddel kan zijn voor het voldoen aan de doelvoorschriften. De arbocatalogus wordt gezien als een erkend, breed gedragen en door de sociale partners zelf uitgeschreven recept voor gezonde en veilige arbeidsomstandigheden. Wie met een door de Inspectie SZW goedgekeurde arbocatalogus werkt, weet dat hij goed zit en voldoet aan de wettelijke normen en doelvoorschriften voor die onderdelen die in de arbocatalogus staan.
Op het Arboportaal is een overzicht met goedgetoetste arbocatalogi te vinden.
