In de zorg heb je helaas nog te vaak met agressie te maken; van naasten, cliënten of willekeurige voorbijgangers. Soms, zeker als je jezelf daarin oefent, kan je agressie aan zien komen aan signalen van spanning. Voorkomen en tijdig de-escaleren is dan van groot belang. ‘De-escaleren’ betekent het voorkomen van verdere spanningsopbouw bij je cliënt.
Je moet dus in kunnen schatten hoe hoog de spanning is opgelopen. Want naarmate de spanning toeneemt, worden naasten (zoals familie, bezoek of omstanders) steeds minder aanspreekbaar en wordt het gedrag impulsiever en ongecontroleerd. De kans op agressie neemt dan toe en de-escaleren wordt soms onmogelijk. Door alert te reageren bij de eerste signalen, zoals een toename van onrust, kun je soms voorkomen dat de spanning verder toeneemt en escaleert. In de praktijk onderscheiden we vijf spanningsniveaus
In 80% van de gevallen heb je te maken met emotionele of frustratie agressie. In die gevallen zie je meestal deze opbouw en kan je met deze stappen werken en voorkomen dat je op niveau 4 terecht komt. Je probeert dan in de eerste fases te de-escaleren. Voor situaties waarin persoonlijkheidsstoornissen, psychiatrische aandoeningen en/of drugs of alcohol in het spel zijn, zijn aangepaste richtlijnen nodig. Dan werkt dit niet altijd meer. En heb je te maken met naasten die doelbewust agressief zijn in de verwachting dat hen dat voordeel oplevert, dan stel je meteen een grens en wijst mensen op de consequenties van het gedrag.
Nog een paar praktische tips;
En bekijk meer hierover: bijvoorbeeld de gratis e-learningmodules probleemgedrag 1, probleemgedrag 2, grenzen stellen en stop-contact.
Bronnen:
– Veiligheidscoach, minipocket, Stichting Regioplus, Ronald Geelen, Zoetermeer 2011.
– Folder De-escaleren, Gezond & Zeker in de zorg van Stichting RegioPlus in samenwerking met Vertige Training en Advies (Zoetermeer, 2009)
