Als je alleen werkt in de thuiszorg kun je te maken krijgen met ongewenste intimiteit en handtastelijkheden van cliënten. De grenzen daarin zijn niet voor iedereen gelijk en bij sommige zorg heb je nou eenmaal lichamelijk contact. Hoe dicht mag de cliënt dan tegen je aan gaan staan. Is een hand op je schouder wel of niet acceptabel? Lastig is verder dat je cliënt afhankelijk van je is, en je hem beroepshalve ‘moet’ blijven benaderen.
Uiteenlopende gedaantes
Ongewenst intiem gedrag is er in veel vormen. Aanstaren ofwel ‘met de ogen uitkleden’, alsmaar praten over eigen intieme behoeften, opmerkingen over je figuur, zich in je buurt ophouden, privévragen zoals of je een partner hebt. Je bewust confronteren met erotisch materiaal, onnodig lichamelijk contact of zelfs seksuele initiatieven. Elke verzorger krijgt ermee te maken. Ongewenst intiem gedrag is belastend. Eén op de vijf mannen en vier van de tien vrouwen benoemen dit als hét meest onprettige gedrag in de zorg. Eén op de vier verzorgers ervaart cliënten als opdringerig.
Wat kun je doen? Je bent niet de enige!
Het bespreken van dit onderwerp mag niet achterwege blijven. Nieuwe collega’s, ook invallers, stagiaires of uitzendkrachten dienen ongevraagd uitleg erover te krijgen. Bespreek het met respect en niet tussendoor in de wandelgangen. Neem geregeld in teamverband opgedane ervaringen en organisatorische afspraken door (over het melden, aanwezige protocollen en richtlijnen, de vertrouwenspersoon). Werk aan een sfeer waarin ieder zich veilig voelt om onzekerheden en werkervaringen rondom intimiteit te bespreken.
Vaak is er bij slachtoffers schaamte en schuldgevoel. ‘Ik kan er niet mee overweg, ik heb het misschien uitgelokt, als ik het dadelijk bespreek vinden ze me kleinzerig.’ Geef steun, voorkom macho gedrag. Maar voorkom ook het belachelijk maken, ridiculiseren en etiketteren van de cliënt.
In deze folder vind je meer informatie en verwijzingen.
En deze gratis free-learningmodule van Sensoor laat zien hoe je met verbale agressie en agressie via internet om kunt gaan.
